Mandeans: 18 July marks New Year’s Celebration in Iran and Iraq
17 July 2018 marked the new year for the Mandeans, an ethnic and religious minority. This celebration symbolises the birth of Adam according to their calendar. According to the Iranian Student’s News Agency the Mandaen population is estimated to be 400,000 around the world, but their biggest areas of concentration are in Iran and Iraq. Mandaeans have been declining in Iran and Iraq and in the Al-Ahwaz region of Iran, the population has declined from 60,000 to 25,000 since the Iranian revolution. In Iraq, the Mandaean population is 70,000 strong. Many Mandaeans have emigrated to western countries including the United States, Canada, Australia, and to the European Union. The Mandaeans’ religious practices require them to live close to running water, therefore many have lived in the Ahwazi region in Iran and also in the southern part of Iraq. Recent environmental disasters, due to the Iranian regime purposefully diverting river flow and heightened water pollution, have infringed on the Mandaeans’ ability to practice their religion and their livelihoods. The Mandaeans suffer from a lack of representation as they do not have representatives in the Iranian Parliament.
A picture gallery and explanations in Farsi were published by Deutsche Welle:
صدها تن از پیروان یحیی پیامبر که با نام مندائیان، صابیئن و صابئین مندایی شناخته می‌شوند روز سه‌شنبه ۲۶ تیر با حضور در ساحل رود کارون در اهواز و برگزاری مراسم غسل تعمید آغاز سال ۴۴۵۳۸۸ مندائی را جشن گرفتند.
١.
مندائیان گروهی از مردم اهواز و جنوب عراق هستند که خود را پیرو یحیی بن زکریا می‌دانند و اعتقاد دارند که آدم اولین پیامبر آنهاست. به باور مندائیان پس از آدم، فرزند "شیث"، "نو" (نوح)، "شوم برنو" (سام بن نوح) و "یهیی یوهنا" (یحی بن زکریا) پیامبری این دین را بر عهده داشته‌اند. نام مندائیان در کتاب‌های دینی مختلف از جمله سه بار در قرآن و در آیه‌های ۶۲ سوره بقره، ۶۹ سوره مائده و ۱۷ سوره حج آمده است.
٢.
مراسم آغاز سال نو مندائی که به آن "دهوا ربا" یا عید بزرگ می‌گویند با پایان ۳۶ ساعت روزه در روز آخر سال، آغاز می‌شود. در آخرین روز سال که در زبان مندایی به آن "کنشی وزهلی" به معنای روز اجتماع و پاکسازی گفته می‌شود، مندائیان گردهم می‌آیند و با خویش و خدای خویش عهد می‌بندند که به آیین مندائی وفادار مانده و از آن رو برنگردانند.
٣.
عید «دهوا ربّا» یا عید بزرگ یکی از پنج عید دینی مندائیان است. علاوه بر عید بزرگ "دهوا اِد فل"، "دهوا حُنینا"، "دهوا اِد پروانایا" و "دهوا اِد مانا" چهار عید دیگر مندائیان هستند که در کتاب "گنزا ربّا" یا "گنج عظیم" که کتاب مقدس آنهاست ذکر شده‌اند.
٤.
مندائیان زبان خاص خود را دارند که از زبان آرامی منشعب شده است. از آنجا که مندائیان همیشه در همسایگی عرب‌ها زیسته‌اند، به مرور زمان زبان عربی را آموخته و آن را به کار بردند و کاربرد زبان مندائی به حوزه دین و متون دینی محدود شد.
٥.
به دلیل ارتباط دین مندایی و آب، مندائیان در طول تاریخ همیشه در کنار رودها زیسته‌اند، اما کم شدن آب رودخانه کارون و همچنین فشارهایی که نهادهای امنیتی ایران به این اقلیت دینی وارد می‌کنند، بسیاری از آنها را به مهاجرت واداشته است. نام صابئین مندایی در قانون اساسی ایران به عنوان یکی از ادیان به رسمیت شناخته نشده و "مندی" یا عبادتگاه‌های آنها در اهواز بارها مورد هجوم قرار گرفته و تخریب شده است.
٦.
در سال ۱۳۹۰ مندی مندائیان در خیابان ادهم اهواز که ۵ هزار و ۵۰۰ مترمربع مساحت داشت، شبانه از سوی نهادهای امنیتی مورد هجوم قرار گرفت و تخریب شد. ۱۲ خانوار مندایی در این مکان سکونت داشتند. پیش از آن نیز در سال ۱۳۶۵مندی مندائیان در منطقه عامری اهواز مصادره شد و دو دهه بعد در سال ۱۳۸۵ به صورت مخروبه به آنها پس داده شد.
٧.
ساهی خمیسی، پژوهشگر مندایی که رتبه دینی اشکندا نیز دارد، در باره دلایل مهاجرت مندائیان به خارج از کشور به دویچه‌وله فارسی گفت:«موج اصلی مهاجرت مندائیان عراق پس از سقوط صدام حسین و نا امن شدن عراق شروع شد. اما مندائیان اهواز از سال ۱۳۸۸ به تدریج به خارج از ایران رفتند. دلیل اصلی این مهاجرت، عدم به رسمیت شناختن مندائیان در قانون اساسی ایران و همچنین ممنوعیت استخدام آنها در مشاغل دولتی بود.»
٨.
ساهی خمیسی همچنین می‌گوید: «مندی‌های مندائیان به شکل مستمر مورد هجوم نهادهای امنیتی قرار گرفته و مندائیان اجازه ساخت و ساز نمای مندی به شکلی که با آموزه‌های دینی آنها مطابق بوده و به مانند مساجد یا کلیساها نشانه‌های دینی در خود داشته باشند، نداشتند. آنها حتی اجازه نصب یک تابلو در جلو در مندی را نداشتند.»
٩.
به گفته خمیسی جمعیت مندائی‌ها در اهواز در نتیجه موج مهاجرت نصف شد و به موازات آن جوامع مندایی جدیدی در کشورهای مختلف به وجود آمده است. او شمار مندائیان را در استرالیا ۱۴ هزار نفر، در آلمان ۴ هزار نفر، در سوئد ۱۰ هزار نفر، در هلند ۷ هزار نفر، در دانمارک ۳ هزار نفر، در انگلیس ۲۰۰ خانوار و در آمریکا ۲۰ هزار نفر اعلام کرد.
Photo courtesy of Deutsche Welle
